Κάποιοι μασάνε 32 φορές κάθε μπουκιά για να βοηθήσουν την πέψη· άλλοι επιμένουν στα ωμά λαχανικά και φρούτα· πολλοί επιλέγουν δίαιτες με πολλές πρωτεΐνες: ψάρι, κοτόπουλο και μοσχάρι· και λίγοι εμπιστεύονται τις ιδιότητες του χυμού των γκρέιπφρουτ.
O καθηγητής και πρόεδρος της Βρετανικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας δρ Κρις Χόκεϊ ανακοίνωσε πρόσφατα, κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου των Βρετανών γαστρεντερολόγων, ότι μερικές από τις γνωστότερες δίαιτες «της μόδας» δεν λειτουργούν επειδή βασίζονται σε μύθους.
Περιλαμβάνονται σε αυτές η δίαιτα της ωμοφαγίας, γνωστή και ως «δίαιτα της τίγρης», η δίαιτα του γκρέιπφρουτ και η αλκαλική δίαιτα, αυτή δηλαδή που επιτρέπει μόνο τροφές με υψηλό pΗ.
Η δίαιτα του μασήματος εμφανίστηκε τον 19ο αι. με τον ισχυρισμό πως, αν κάποιος μασάει 32 φορές κάθε μπουκιά, βοηθάει την πέψη. «Ο Γλάδστων φαίνεται πως ήταν υποστηρικτής αυτής της δίαιτας», λέει ο δρ Χόκεϊ για τον Βρετανό πρωθυπουργό που πέθανε το 1898. «Η ιδέα είναι πως τα ένζυμα του σάλιου αρχίζουν την πέψη». Ωστόσο, όπως και πολλές άλλες δίαιτες, βασιζόταν περισσότερο στη θεωρία και λιγότερο στις αποδείξεις, λέει ο καθηγητής.
Οι έρευνες
«Από αμνημονεύτων χρόνων, η τροφή καλύπτεται από μύθους», λέει ο δρ Χόκεϊ και επισημαίνει ότι μερικοί άνθρωποι ακολουθούν «με σχεδόν θρησκευτική ευλάβεια» τους κανόνες που έχουν θέσει στη διατροφή τους.
Επιπλέον πρόσφατη βρετανική έρευνα έδειξε ότι είναι πολλοί αυτοί που για να χάσουν τα περιττά κιλά, στρέφονται σε χάπια αδυνατίσματος. Η ίδια έρευνα έδειξε πως την περίφημη δίαιτα Άτκινς, η οποία περιλαμβάνει τροφές με λίγους υδατάνθρακες και πολλές πρωτεΐνες, θα τη δοκίμαζε μία γυναίκα στις πέντε, αλλά μόνο 2% πιστεύει ότι αυτή η δίαιτα είναι υγιεινή.
«Δεν είναι πολύ υγιεινή υπό την έννοια ότι τρως πολύ λίπος, αλλά αν χάνεις βάρος είναι καλό», λέει ο δρ Χόκεϊ. «Θεωρητικά η δίαιτα αυτή αλλάζει τον ρυθμό του μεταβολισμού και υπάρχουν κάποια επιστημονικά στοιχεία που το στηρίζουν».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Χόκεϊ, δεν βλάπτει καμιά δίαιτα που διατηρεί κάποια διατροφική ισορροπία και μας κάνει να χάσουμε βάρος. Μία από αυτές είναι η δίαιτα που προτείνει η διατροφολόγος Έσθερ Μπλουμ, η οποία υποστηρίζει πως πρέπει κανείς να τρώει με μέτρο τροφές με πλήρη λιπαρά ώστε να βοηθάει τον μεταβολισμό της χοληστερίνης και να βελτιώνει τη λίμπιντό του. Μεταξύ των διασημότερων οπαδών της δίαιτας αυτής είναι η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ.
Το βάρος
«Οι επιστήμονες πρέπει να αποκαλύψουν τους μύθους που υπάρχουν γύρω από τις δίαιτες» λέει ο Άντριου Χιλ, καθηγητής Ιατρικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λιντς.
«Η ιδέα ότι κάποια ανακάλυψη ή ένας νέος τρόπος να συνδυάζεις τις τροφές θα διορθώσει αμέσως το βάρος σου ή το πρόβλημα υγείας σου είναι σχεδόν πάντα προϊόν κακής πληροφόρησης. Η υγεία δεν διορθώνεται αμέσως. Και το βάρος δεν αλλάζει αμέσως».
Τη μία ημέρα τρως ελεύθερα και την επομένη… νηστεύεις
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο ήλεγξαν για πρώτη φορά μια νέα προσέγγιση στη δίαιτα, σύμφωνα με την οποία τη μία ημέρα τρως ελεύθερα και την άλλη περιορίζεις δραστικά τις θερμίδες που παίρνεις. Η υπόθεση είναι ότι με τον τρόπο αυτό μπορείς να ακολουθήσεις τη δίαιτα για περισσότερο καιρό από ό,τι μια άλλη, λιγότερο αυστηρή, αλλά χωρίς «ελεύθερες» ημέρες.
Έρευνες έχουν δείξει πως τουλάχιστον στα ζώα η στρατηγική αυτή μπορεί να αποφέρει οφέλη για την υγεία, τα οποία υπερβαίνουν την απώλεια βάρους. Σε έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ, 16 παχύσαρκα πρόσωπα πέρασαν 8 εβδομάδες τρώγοντας εναλλάξ τη μία ημέρα τροφές που είχαν μόνο 450 θερμίδες (ένα μικρό γεύμα) και την άλλη όσο ήθελαν, προσπαθώντας ωστόσο να περιορίζουν τα λίπη.
Τις πρώτες 4 εβδομάδες το μενού των ημερών της δίαιτας καθοριζόταν από το ερευνητικό κέντρο, ενώ τις 4 άλλες το επέλεγαν οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι. Έπειτα από 8 εβδομάδες παρατηρήθηκε μέση απώλεια βάρους 5,6 κιλών (από 4,5 έως και 13,5 κιλά), μεγαλύτερη από τα 2,2 κιλά που αναμενόταν.
Παρατηρήθηκε επίσης μείωση της αρτηριακής πίεσης, των επιπέδων της κακής χοληστερίνης Ldl (κατά 25%) και των τριγλυκεριδίων (32%). Ωστόσο οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πριν αρχίσει κάποιος μια δίαιτα που προβλέπει τόσο σημαντικό περιορισμό των θερμίδων μέρα παρά μέρα, χρειάζεται να κάνει προσεκτική εξέταση της υγείας του (δεν πρέπει να ακολουθούν τη δίαιτα αυτή γυναίκες που θηλάζουν ή είναι έγκυοι, έφηβοι και ηλικιωμένοι, διαβητικοί και όποιοι πάσχουν από ηπατική ή καρδιακή ανεπάρκεια).
Επίσης δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η έρευνα που θα δείξει αν τα κιλά που χάνει κανείς με αυτό τον τρόπο τα ξαναπαίρνει αφού διακόψει τη δίαιτα. Αυτό είναι άλλωστε το κύριο πρόβλημα στη θεραπεία της παχυσαρκίας.
